1.  Vlees

Er is steeds meer wetenschappelijk bewijs dat een verband suggereert tussen de consumptie van dierlijke producten en het risico op het ontwikkelen van reuma. Een opvallende bevinding: landen waar meer vlees wordt gegeten, blijken ook meer reumagevallen te hebben. 

En in de studie Plants for Joints bleek in 2023 dat de ziekte activiteit afnam wanneer reumapatiënten stopten met het eten van vlees en alleen nog pure, plantaardige voeding aten.

Wetenschappers beginnen ook te begrijpen hoe dierlijke producten reuma kunnen beïnvloeden. Zo verhogen bepaalde stoffen in vlees ontstekingen in het lichaam, terwijl plantaardige voedingsmiddelen juist ontstekingsremmende eigenschappen hebben.

Verder hebben dierlijke producten een negatieve invloed op de darmflora, wat weer gelinkt is aan het immuunsysteem en ontstekingen.

2.  Zuivel

Net als vlees is zuivel (melk, yoghurt, kaas en boter) een bekende trigger bij reuma. Dit geldt alleen voor dierlijke zuivel, en dus niet voor plantaardige melk of bijvoorbeeld soja yoghurt.

En net als bij vlees, is ontdekt dat het stoppen met het eten van zuivel reumaklachten vermindert en patiënten in remissie kan brengen. 

3.  Sterk bewerkte voeding

De verleiding is groot in de supermarkt: schappen vol met kant-en-klare maaltijden, snacks en zoete lekkernijen. Maar wist je dat deze bewerkte fabrieksvoeding één van de mogelijke oorzaken is bij het ontwikkelen van chronische ziekten zoals reuma?

Waarom bewerkte voeding een risico vormt:

• Vol met kunstmatige stoffen: Denk aan emulgatoren, conserveringsmiddelen en smaakversterkers. Deze stoffen kunnen ontstekingen in het lichaam verhogen.
• Gebrek aan voedingsstoffen: Bewerkte producten verliezen vaak essentiële vitamines, mineralen en vezels tijdens de verwerking. Juist deze voedingsstoffen zijn belangrijk om ontstekingen tegen te gaan.
• Suikerbom: Bewerkte voeding zit vaak boordevol toegevoegde suikers. Suiker kan ontstekingen verergeren, zoals je leest bij punt 4.

Lees meer in mijn artikel over de risico's van sterk bewerkte voeding bij reuma.

4.  Suiker

De hoeveelheid suiker die we binnenkrijgen is de laatste 30 jaar enorm gestegen. Denk aan frisdrank, snoep, koekjes en andere bewerkte producten. En dat is zorgelijk, want suiker vergroot het risico op reuma en andere chronische ziekten.

Suiker is een feestmaal voor de "slechte" bacteriën in je darmen. Deze bacteriën vermeerderen zich razendsnel van suiker, waardoor er een disbalans ontstaat in je darmflora. Dit kan leiden tot ontstekingen in je lichaam, die op hun beurt weer gelinkt worden aan reuma en andere aandoeningen.

Het is dus verstandig om alle producten waar geraffineerde suiker in zit zoveel mogelijk te vermijden.

Hoe zit het met suikers in fruit? In fruit zitten complexe koolhydraten en die zijn heel anders dan de geraffineerde suikers uit bewerkte producten. Fruit zit daarnaast bomvol voedingsstoffen, dus hier mag je lekker veel van eten!

5. Olie

Olie is een product dat iedereen standaard in de keuken heeft en we zijn gewend om dit blindelings te gebruiken. Helaas laten studies zien dat olie niet goed is om te gebruiken wanneer je reuma hebt. Dit geldt ook voor kokosolie en olijfolie, waarvan je vaak hoort dat het juist goed voor je is.

Elke olie:

• bevordert een lekkende darm;
• brengt vrije radicalen in het lichaam (oxidatieve stress);
• leidt tot te veel omega-6 in verhouding tot het gezonde omega-3.

Gebruik dus zo min mogelijk olie of vermijd het helemaal. Hoe je dat aanpakt lees je in mijn blog over olie en reuma.

6. Gluten

Gluten is een eiwit dat voorkomt in granen zoals tarwe. Er zijn veel aanwijzingen voor een relatie tussen reuma en gluten, al is er nog geen hard wetenschappelijk bewijs. Dit laatste komt omdat er nog nooit een goede, grote studie naar is uitgevoerd. 

Rond de jaren 90 is al wel vastgesteld dat reumapatiënten vaker verhoogde antilichamen tegen gluten hebben. Uit kleine studies blijkt verder dat patiënten verbeterden die glutenvrij aten. Soms al na 10 dagen, soms na een maand of wat langer. Sommige patiënten kwamen zelfs in remissie. Maar wanneer ze weer gluten gingen eten, kwamen de gewrichtsontstekingen terug. 

Zelf ben ik ook glutenvrij gaan eten, en hoewel ik dat best moeilijk vond, lukte het om door te zetten. Na ongeveer 2 maanden merkte ik dat de ontstekingen door reuma minder werden. 

Lees ook de blog met tips om je eigen glutengevoeligheid te onderzoeken.

Beste voeding bij reuma

Misschien denk je: "Als ik dat allemaal niet meer mag eten, wat dan nog wel, alleen groente?!”

Groenten zijn inderdaad heel belangrijk. Ik eet ongeveer 4 ons groente per dag, liefst eigenlijk 6 ons. Maar daarnaast zijn er nog heel veel andere gezonde dingen vol voedingsstoffen die je lichaam helpen herstellen:

Havermout, bananen, blauwe bessen, cashewnoten, groene kruiden, bonen, linzen, rijst, aardappels, quinoa, tofu, mango, appels, dadels, zonnebloempitten, sojayoghurt, maiswafels, aardbeien, walnoten, boekweit … enzovoorts!

Door een onbewerkt, plantaardig eetpatroon ben ik zelf pijnvrij geworden bij reuma en artrose, en ik ben geen uitzondering. Het is wetenschappelijk aangetoond dat deze voeding helpt bij reuma, en mijn cliënten ervaren dit ook.

Gratis ebook

Voeding als Medicijn bij Reuma en Artrose: Startgids 

Wil je meer weten over het eetpatroon waarmee de pijn afneemt bij artrose en reuma? De gratis Startgids helpt je op weg. 

Referenties

• Grant. Review. The role of meat in expression of rheumatoid arthritis. British Journal of Nutrition 84, 589-595 (2000).
• Walrabenstein et al. A multidisciplinary lifestyle program for rheumatoid arthritis: the 'Plants for Joints' randomized controlled trial. Rheumatology (Oxford). 2023 Aug 1;62(8):2683-2691.
• Ratner et al. Does milk intolerance affect seronegative arthritis in lactase-deficient women? Isr J Med Sci 21:532-534 (1985).
• M.T. Asensi et al, Low-Grade Inflammation and Ultra-Processed Foods Consumption: A Review. Nutrients. 2023 Mar 22;15(6):1546.
• Ma et al. Excessive intake of sugar: An accomplice of inflammation. Front Immunol. 2022 Aug 31;13:988481. 
• Paimela et al. Gliadin immune reactivity in patients with rheumatoid arthritis. Clin Exp Rheumatol 1995;13:603–7.