Minder vlees, minder pijn: de invloed van voeding op reuma

Zegt jouw reumatoloog dat reuma niets met voeding te maken heeft? Dan is hij of zij niet op de hoogte van de vele studies die iets anders laten zien, namelijk: hoe minder vlees, hoe minder pijn! In deze blog lees je hoe dat komt en waarom plantaardige voeding beter is bij reuma. 

reuma en vlees

Hoe meer vlees, des te meer reuma

Er is steeds meer wetenschappelijk bewijs dat een verband suggereert tussen het eten van vlees en het risico op het ontwikkelen van reuma. Het grafiekje hieronder komt uit een studie van ruim 20 jaar geleden [1]. 

Je ziet dat hoe meer vlees in een land gegeten wordt, des te meer mensen in dat land getroffen worden door reuma.

 

     

    Hoe minder vlees, des te minder reuma

    Het omgekeerde is ook waar! Studies tonen aan dat wanneer reumapatiënten stoppen met het eten van vlees en plantaardig gaan eten, de reumaklachten sterk afnemen. En wanneer de pijn afneemt, komt vanzelf de levenskwaliteit terug!

    Een mooi voorbeeld is de Nederlandse studie Plants for Joints waarin mensen met reuma overstapten naar onbewerkte, plantaardige voeding [2]. Geen vlees, maar veel groente, fruit, granen en peulvruchten. 

     

    Waarom is vlees niet goed bij reuma?

    In rood vlees (varkensvlees en rundvlees) zitten stoffen die ontstekingen in het lichaam verhogen. Ten eerste heeft vlees een hoog gehalte aan verzadigd vet, dat leidt tot een hoger cholesterolgehalte. Daarnaast bevat vlees altijd veel zout.

    Bewerkt vlees (zoals vleeswaren, worst, ham, en hamburgers) bevatten daarnaast nitraten, conserveermiddelen en door de bewerking kunnen kankerverwekkende stoffen ontstaan. Verder hebben dierlijke producten een negatieve invloed op de darmflora, wat gelinkt is aan het immuunsysteem en ontstekingen.

    Dit geldt overigens ook allemaal voor biologisch of grasgevoerd vlees. Om deze redenen is het keto-dieet, waarbij veel vlees gegeten wordt, op lange termijn geen goed idee bij reuma.

     

    Vlees en eiwitten

    Vaak denken mensen dat ze vlees nodig hebben voor de eiwitten. Maar er zijn genoeg plantaardige eiwitbronnen beschikbaar die gezonder zijn. Peulvruchten bevatten veel eiwitten en worden gezien als ideale vleesvervanger. 

    Net als vlees zitten peulvruchten vol met eiwitten, ijzer en zink. Per euro zijn peulvruchten zelfs rijker aan eiwitten dan vlees! Bovendien bevatten ze veel gezonde plantenstoffen zoals vezels, foliumzuur en kalium. Tenslotte bevatten ze géén verzadigd vet, zout en cholesterol, zoals vlees. 

    Het eigenaardige is dat veel mensen bang zijn voor een eiwittekort wanneer ze geen vlees eten. Dit komt echter zelden voor, alleen bij mensen met ernstige ondervoeding. Daar hoef je niet bang voor te zijn wanneer je stopt met het eten van vlees, zolang je gevarieerd en voldoende eet. 

     

    Vlees en ijzer

    “Ik heb toch vlees nodig voor ijzer?” Je hebt inderdaad ijzer nodig, maar dat wil niet zeggen dat je daarom vlees nodig hebt. De vorm van ijzer in vlees (heemijzer) wordt weliswaar beter opgenomen dan ijzer uit plantaardige voeding (non-heemijzer), maar dit is niet per sé gunstig. Heemijzer verhoogt namelijk de kans op hartziekten en kanker.

    Uit onderzoeken blijkt dat plantaardige voeding een gezonder alternatief is om ijzer binnen te krijgen. Plantaardige voeding met veel ijzer zijn bijvoorbeeld bonen, tofu, gedroogd fruit, havermout, quinoa, noten en zaden.

     

    reuma en vlees

    Plantaardige voeding bij reuma

    Terwijl vlees leidt tot meer ontstekingen in het lichaam, heeft plantaardige voeding juist ontstekingsremmende eigenschappen. Dit komt door de overvloed aan vezels, vitamines, mineralen, gezonde plantenstoffen en antioxidanten.

    Heb je last van reuma, dan is het verstandig om vaker plantaardig te eten en de gehaktballen (en ander vlees) te laten staan. Je zult het snelste en grootste effect merken wanneer je helemaal stop met vlees (en ook kip, zuivel en eieren), maar het is prima om het stap voor stap aanpakken. 

     

    Stap voor stap 

    Voor de meeste mensen werkt het beter om stap voor stap meer plantaardig te eten. Het kan tenslotte erg wennen zijn, en je wilt het wel vol kunnen houden op de lange termijn! Elke stap, hoe klein ook, is beter dan géén stap.

    Zelf vond ik het ook lastig om mijn eetpatroon te veranderen, maar uiteindelijk is het gelukt en eet ik al jaren geen vlees meer. Hierdoor ben ik pijnvrij geworden bij reuma.

    Probeer eens wat plantaardige recepten uit. Vervang het vlees in je favoriete gerechten, bijvoorbeeld het gehakt in pasta bolognaise door bruine linzen. Pas de recepten aan, en oefen er een paar keer op tot je tevreden bent over de smaak. Ga daarnaast meer groente en fruit eten dan je gewend was.

    Er is een hele wereld te ontdekken, en je zal zien dat plantaardig eten niet alleen gezond, maar ook super lekker is!


    Gratis ebook

    Wil jij ook vaker plantaardig eten om symptomen van reuma te verminderen? De gratis Startgids helpt je op weg. 


    Referenties

    1. Grant. Review. The role of meat in expression of rheumatoid arthritis. British Journal of Nutrition 84, 589-595 (2000).
    2. Walrabenstein et al. A multidisciplinary lifestyle program for rheumatoid arthritis: the "Plants for Joints" randomized controlled trial. Rheumatology 6: keac693 (2023).