Wat is reuma?

Reuma is een auto-immuun ziekte waarbij de gewrichten en pezen chronisch ontstoken raken. Dit veroorzaakt pijn en stijfheid in het hele lichaam. De ziekte is progressief en wanneer je niets doet, wordt het langzaam erger. Het is absoluut een nare ziekte waar je gehandicapt van kan worden. Via medicatie wordt het immuunsysteem onderdrukt waardoor ontstekingen verminderen. Ondanks het gebruik van medicijnen komt maar 20 % van de patiënten in totale remissie, waarbij alle klachten jarenlang verdwenen zijn [1]. Ook geven medicijnen vervelende bijwerkingen. Daarom zijn veel mensen op zoek naar iets dat ze zelf kunnen doen om de kans op remissie te vergroten. 

Onderzoek naar voeding bij reuma 

Klachten verdwijnen tijdens vasten

Uit wetenschappelijke studies blijkt dat voeding effect heeft op reuma. In de eerste plaats is het zo dat wanneer je een paar dagen gaat vasten (dus niets eten, alleen water of groentesap drinken) de klachten verdwijnen, totdat je weer begint te eten [2-4]. Dit is overigens niet iets dat ik iedereen zomaar aanraad, maar het geeft wel duidelijk aan dat er een verband is tussen reuma en voeding.

Hoe meer vlees, des te vaker reuma

Andere studies toonden aan dat het stoppen van eten van zuivel (zoals melk en kaas) en vlees reumaklachten kan laten verminderen, waarna een groot deel van patiënten in remissie kwam [5-6].  Er werd bovendien ontdekt dat hoe meer vlees er gegeten werd in een land, des te meer mensen werden getroffen door reuma, zoals je duidelijk kan zien in de volgende grafiek [6]:

Figuur: Hoe meer vlees er wordt gegeten in een land, hoe vaker de ziekte reuma voorkomt [6].

Klinische studie Plants for Joints

Recent werd een Nederlands onderzoek uitgevoerd waarbij de invloed van plantaardig eten en leefstijl op reuma werd onderzocht [7]. Deze studie (met de naam Plants for Joints) toonde aan dat een groep van 40 reumapatiënten die overstapten op een onbewerkt, plantaardige eetstijl plus dagelijkse beweging en ontspanningsoefeningen, na 16 weken een duidelijke vermindering hadden van de reumaklachten. Soms waren ze verbaasd dat ze na enkele weken weer zonder moeite uit bed op konden staan. Hun levenskwaliteit verbeterde enorm! De controlegroep van patiënten die hun leefstijl niet aanpaste, verbeterde niet. In de figuur hieronder is te zien hoe snel de reuma activiteit afnam dankzij de verandering van leefstijl.

Figuur: De reuma activiteit nam snel af bij deelnemers die hun leefstijl aanpasten (rood) en niet in de controlegroep die niets veranderde (blauw) [7].

Het Paddison Programma

Het leefstijl programma waarmee ik zelf klachtenvrij werd van reuma is het Paddison Programma van de Australiër Clint Paddison. Clint had zelf zware reuma en heeft langdurig uitgezocht hoe hij van zijn klachten af kon komen. Toen dit eindelijk gelukt was, heeft hij met zijn kennis en ervaring met succes duizenden andere mensen geholpen om hun klachten te verminderen, in remissie te komen en medicijnen af te bouwen. 

De principes van het Paddison Programma zijn dezelfde als de wetenschappelijke studie Plants for Joints. Daarnaast is het ook een eliminatiedieet, waarbij je test of je bepaalde voedselgevoeligheden hebt en van welke voeding de reuma in jouw geval erger wordt. Ook is er veel aandacht voor beweging en stress reductie.

Hoe ik reuma onder controle kreeg

In 2016 kreeg ik reuma, voornamelijk in mijn handen en voeten. De medicijnen die ik kreeg voorgeschreven vond ik erger dan de kwaal en daarom ging ik op zoek naar alternatieven. Ik had al snel door dat voeding van invloed was op de symptomen. Na het eten van bepaalde maaltijden had ik de volgende dag altijd meer last.

De eerste jaren paste ik mijn voeding in kleine stappen aan en dit gaf elke keer wat verbetering. Totdat ik in 2019 besloot dat het helemaal afgelopen moest zijn. Ik besloot om voor 100 % voor het Paddison Programma te kiezen. De reuma is hierdoor tot een absoluut minimum afgenomen. Ik ben pijnvrij en heb ook geen stijfheid meer. Bijkomend voordeel: ik zit vol energie en ben nooit meer ziek of verkouden. 

Met het afnemen van mijn reuma nam mijn passie voor gezonde voeding steeds meer toe. Ik werd plantaardig voedingsdeskundige en startte met MrsBeans. In 2022 mocht ik mijn verhaal vertellen bij de Vegan Revolutie. Bekijk het interview (45 min) hier: 

Online programma voeding bij reuma

Ik weet uit ervaring dat het niet makkelijk is om je hele leefstijl te veranderen. Ook al ben je gemotiveerd, het is lastig om volledig anders te gaan eten. Ten eerste loop je tegen praktische vragen aan, zoals wat kan je wel en niet eten, of hoe moet je groente bakken zonder olie? Ten tweede kan het eenzaam voelen in een wereld vol verleidingen van eten dat niet meer goed is voor jou en dat je allemaal moet weerstaan. De mensen om je heen vinden het misschien wel raar wat je aan het doen bent en begrijpen niet hoe het is. Zelfs de meeste artsen ontkennen dat voeding invloed heeft op reuma, omdat zij zich niet verdiepen in studies zoals hierboven.

In mijn online programma Voeding als Medicijn bij Reuma en Artrose gaan we 4 maanden samen aan de slag om je eetpatroon reuma-proof te maken. Inclusief:

• Videolessen over voeding bij reuma en artrose
• Praktische tips, stappenplan en weekmenu
• Supportgroep: een community met gelijkgestemden
• Maandelijks online vragenuur

Referenties

1. Ajeganova et al. Sustained remission in rheumatoid arthritis: latest evidence and clinical considerations. Ther Adv Muscolet Dis 9(10): 249-262 (2017).
2. Hafstrom et al. Effects of fasting on disease activity, neutrophil function, fatty acid composition, and leukotriene biosynthesis in patients with rheumatoid arthritis’ Arthritis Rheum 31:585 (1988).
3. Sköldstam et al. Fasting, intestinal permeability, and rheumatoid arthritis. Rheum Dis Clin North Am 17:363 (1991).
4. Kroker et al. Fasting and rheumatoid arthritis: a multicentre study. Clin Ecol 2137–144 (1984).
5. Ratner et al. Does milk intolerance affect seronegative arthritis in lactase-deficient women? Isr J Med Sci 21:532-534 (1985).
6. Grant. Review. The role of meat in expression of rheumatoid arthritis. British Journal of Nutrition 84, 589-595 (2000).
7. Walrabenstein et al. A multidisciplinary lifestyle program for rheumatoid arthritis: the "Plants for Joints" randomized controlled trial. Rheumatology 6: keac693 (2023).